Tweedaagse cursus over eerste hulp in de buitensport bij Het BuitenShuis
Een basiskennis van eerste hulp is eigenlijk een must voor iedereen. Slechts weinigen onder ons zetten de stap naar een opleiding. In je luie zetel kan je wel eens een handboek buitensport EHBO openslaan. Een praktijkcursus zorgt er door dat je de zaken gaat inoefenen waardoor je écht voorbereid bent.
Via de cursus Eerste Hulp van het Rode Kruis hadden we de ‘basics’ al wat onder de knie maar vaak werd verwezen naar een dokter voor de meer complexe verwondingen. In de buitensport duurt het soms uren of dagen voor professionele hulp ter plaats is. Dan moet je je wel wat meer uit de slag kunnen helpen.
Uitvalsbasis is het BuitensHuis in Natoye, een dorpje tussen de groene golvende velden van de Condroz. Wim Van Huyck is een ervaren hulpverlener. Via een combinatie van theorie en praktijk probeert hij ons de basis van buitensport EHBO onder de knie te krijgen.
Zaterdag
Na een korte kennismaking vliegen er meteen in. Het Patient Assessment System, kortweg PAS, staat centraal. Eerste hulp bestaat eerst uit observeren en dan pas reageren.
Eerst moet je je een beeld vormen van de plaats van het ongeval, daarna doe je een snelle observatie van de patiënt(en) alvorens meer in de diepte een balans op te maken. En dat alles in maximum 3 minuten, zo lang kunnen je hersenen het zonder zuurstof stellen.
Vooral de laatste stap, het lichamelijk onderzoek, komt tijdens een cursus eerste hulp bij het Rode Kruis niet aan de orde.
Na een korte voorstelling, speelt Wim meteen zelf slachtoffer. Het duurt eventjes voor iemand initiatief durft nemen. Erg vlot loopt het niet, er is nog werk aan de winkel.
Het volgende onderwerp is hyper- en hypothermie. Van dehydratatie, over waterveiligheid komen we uit bij diarree. Enkele smakelijke praktijkervaringen worden op tafel gebracht. Bij elke topic wordt uitgelegd wat de oorzaak is, hoe je de symptomen kan herkennen, en tot slot worden preventie en behandeling bekeken.
Na de lunch is het tijd voor wat praktijk. In de omgeving gaan we een kleine wandeling maken. Vooraf heeft elk van ons een opdracht meegekregen waarin we een bepaalde klacht moeten uitbeelden. Er zijn telkens 2 hulpverleners en 2 observatoren. We houden elkaar nauwlettend in het oog. Het acteertalent van sommigen is meer dan behoorlijk. Vooral je lach kunnen inhouden, blijkt het moeilijkste.
Sommige onderwerpen werden nog niet behandeld maar zo voelen we meteen aan den lijve waar we staan. De samenwerking loopt vlot. Tot slot testen we nog verschillende transporttechnieken uit, waar soms wel serieus wat kracht voor nodig is.
Na een heerlijk avondmaal is het tijd voor de wondzorg. Daarna keuvelen we nog wat na in de sofa. Na zo’n intensieve dag duurt het niet lang voor iedereen zijn slaapzak opzoekt.
Zondag
We starten met rescue en evacuatie: hoe creëer je een goede landingsplaats voor een helikopter, wat moet je doen bij aankomst, … Daarna bespreken we diabetes, een aandoening waar je best het fijne van weet want voor een kritieke situatie kan zorgen, vooral bij een tekort aan suikers in de cellen. Wie weet zullen wij ook later last krijgen van ouderdomsdiabetes, deze aandoening is een serieuze opmars bezig is door de slechte leef- en eetgewoonten.
Daarna komt het wel en wee van musculoskeletale letsels, een bijna onuitspreekbare naam voor alles wat met beenderen, pezen en dergelijk te maken heeft. Onder andere breuken, hersenletsels, kneuzingen en verstuikingen zitten hieronder vervat.
Tot slot wordt de EHBO-kit onder de loep genomen. Hoe meer je ervan kent, hoe minder je meeneemt. Iedereen heeft zijn eigen kit mee en die lijkt zowat het dubbele als deze van Wim. Eerste hulp betekent dat je geen zwachtels en pleisters moet meenemen voor een heel regiment. Er wordt aangegeven wat nog ontbreekt en daarna geeft Wim zelf een overzicht.
Na de lunch trekken we opnieuw het veld in. Deze keer speelt Wim het slachtoffer en verbergt zich in het bos. Wij zijn allemaal samen hulpverleners en dan merk je meteen de verschillende aanpak. We horen een geschreeuw door de bomen. Bruno en mezelf lopen er meteen naartoe, terwijl de anderen naar de plaats van het ongeval toewandelen.
Les 1: Snel reageren zónder de veiligheid uit het oog te verliezen.
We vinden Wim bewusteloos op de grond. De PAS blijft in het achterhoofd. We checken zijn reactievermogen en zijn ademhaling. Aanwezig. Ik blokkeer meteen zijn hoofd met mijn knieën zodat een eventueel halsletsel voor geen knelling kan zorgen als hij weer bij bewustzijn komt en zijn hoofd wil bewegen. Ik voel aan zijn ledematen of hij niet ergens bloedt. De hulpdiensten worden verwittigd.
Wat later merk ik dat de ademhaling weg is, wellicht te laat. Ik kantel het hoofd wat naar achter om de luchtweg vrij te maken (hyperstrekking). Dat helpt.
Les 2: Geregeld zijn ademhaling checken door iemand anders. Niet deze die zijn hoofd ondertussen moet blokkeren.
Ondertussen zorgen de anderen voor de zichtbare verwondingen.
Les 3: Ook checken voor niet-zichtbare verwondingen door kleren weg te halen (ev. scheuren).
Terwijl we ze aan het verzorgen zijn, komt Wim weer bij. Meewerken is er niet bij. Ik moet serieus moeite doen om zijn hoofd geblokkeerd te houden. We proberen hem gerust te stellen maar boeken weinig succes. Allen proberen we op hem in te praten. Volgens hem is er niets aan de hand.
Les 4: Eén contactpersoon zorgt ervoor dat het slachtoffer niet nog meer verward wordt, vb. deze persoon die het hoofd stabiliseert.
Ondertussen proberen we via de SAMPLE-methode onder andere te achterhalen wat er precies gebeurd is. Hij is uit een boom gevallen en kan dus inderdaad hals- en rugletsels opgelopen hebben. Voorzichtigheid blijft dus geboden.
Door het checken van zijn reflexen aan handen en voeten, merken we dat hij zijn onderarm gebroken heeft. Spalken is de boodschap maar het duurt even voor we door hebben dat we eerst tractie op het lichaamsdeel moeten zetten om zo het been weer in een rechte lijn te brengen, en in die positie te spalken (Les 5).
Ons slachtoffer krijgt het koud. Het reddingsdeken wordt bovengehaald. We draaien het lichaam over de goede arm, zo evenwichtig mogelijk zodat de ruggengraat in rechte lijn blijft, in functie van een eventueel letsel. Ondertussen geef ik ook tractie op het hoofd om de ruggengraat te strekken.
Les 6: Eerst wonden verzorgen maar niet te lang wachten om reddingsdeken te gebruiken.
Wim blijft zagen achter wat drinken. Volgens sommige moeten we hem water geven. Hij verslikt zich en moet kotsen. Duidelijk een slecht idee.
Les 7: Nooit water geven aan een slachtoffer.
Tijd voor een evaluatie. Hoewel het wat chaotisch verliep, blijkt Wim nog tevreden. We hebben zeker en vast fouten gemaakt maar het was een goede oefening.
Conclusie
Een zéér nuttige cursus voor alle buitensporters. Wim is een prima lesgever die kan terugvallen op heel wat praktijkervaring. De hele materie wordt goed uitgelegd zodat we ook weten wat er precies gebeurt met het lichaam. We hebben heel wat vragen op hem afgevuurd die telkens beantwoord werden. Daarnaast kan Veerle, zijn vrouw, heel goed koken. Kortom, een echte aanrader!
Reanimatie hoort niet bij de cursus. Dit lijkt misschien niet logisch maar de overlevingskansen in de buitensport zijn minimaal. Dit kan je wel leren tijdens een cursus eerste hulp bij het Rode Kruis en is zeker nuttig in het dagelijkse leven.
Meer beelden in dit fotoalbum.
–
PRAKTISCHE INFO
De KBF organiseert deze cursus niet meer. Je kan zelf een groep samenstellen (maximaal 9 personen) en rechtstreeks gaan boeken bij Het BuitenShuis. Dan hoef je geen lid te zijn van de KBF. Je kan op basis van je eigen behoeften bepalen wat je precies in de cursus wilt. Prijs op aanvraag. Wim en Veerle organiseren ook andere cursussen (open inschrijving of op maat) vb. natuurbeleving, rotsklimmen, …
Het BuitenShuis ligt op één minuut wandelen van het station van Natoye (trein elke 2 uur uit Namen).
Wim geeft ook ‘Outdoor EHBO’ bij Cap Bohan Trekking- en Survivalschool. De materie is iets ruimer (o.a. ook tropenzorg). Prijs ligt rond €150 voor een weekend in half pension.
Een alternatief is ‘Wildernis Advanced First Aid’ (4 dagen) of ‘Wildernis First Responder’ (8 dagen) bij Outward Bound Belgium. Prijs ligt dan wel rond €900-1000 maar het is wel een heel intensieve cursus.
Debbie's tochten 